Wednesday, August 13, 2008

سریالهای واقعی Reality TV



سریالهای واقعی* گونه ای از برنامه های تلویزیونی هستند که در آنها اتفاقات و داستانها به شیوه ای جنجالی و یا خنده دار اما به شکل واقعی اتفاق می افتند. یکی از دلایل واقعی بودن این گروه برنامه ها استفاده از مردم عادیست. در این دست برنامه ها از مردم عادی برای اجرای داستانی اجتماعی و یا وانمود کردن به رویارویی با مشکلی اجتماعی استفاده می شود. در بسیاری از نمونه های اخیر این گونه برنامه ها داستانهای واقعی که اغلب هم خانوادگی هستند بطور مستند نمایش داده می شوند و اعضای خانواده برای بحث و یا رویارویی به استودیوی برنامه دعوت شده ادامه برنامه را اجرا می کنند. این گونه برنامه ها معمولا بطور زنده پخش نمی شوند و گاهی تدوین هم می شوند اما داستان از پیش تعریف شده ای ندارند و افراد معمولی جامعه به مسائل واقعی خود به شکل مستند می پردازند. صنعت سینما و تلویزیون از دهه چهل میلادی آغاز به نمایش مستندات اجتماعی و خانوادگی کرد و از همان سالها بسیار پرمخاطب بود. اولین سری این برنامه ها در آمریکا به راه افتاد و عکس العمل مردم عادی کوچه و خیابان را نسبت به شوخی های مجری برنامه نشان می داد. نوع متداول و امروزی این برنامه ها، همان "دوربین مخفی"، هنوزهم بسیار پرمخاطب هست. انواع دیگر شوهای واقع نما برنامه های جنجالی بود که به بررسی واقعی زندگی های زناشویی می پرداخت و مشکلات آنها را عیان می کرد. این نوع یکی از پرمخاطب ترین برنامه های تلویزیونیست که اغلب اوقات نامهایی مثل "کاراگاه خصوصی" و یا "کی راست میگه" دارند. نمونه های جدیدتر این دست برنامه ها هم به شکل مسابقات و بیست سؤالیهای تلویزیونی هستند که در آنها از فرد شرکت کننده در حضور اعضای خانواده اش سؤالات بسیار خصوصی می شود وصحت پاسخهای آنها توسط کارشناسان روانشناسی به کمک بررسی های قبلی از زندگی آن فرد تعیین می شود

اینکه چطور این دست از برنامه های تلویزیونی تا این حد مخاطب پذیر شدند توجه بسیاری از محققین حوزه فرهنگ و رسانه را به خود جلب کرده و بررسی آنها به دو نتیجه عمده ختم شده. اول اینکه مردم شهرت را بسیار دوست دارند و از اینکه دیده شوند همیشه لذت می برند. این دست برنامه ها به مردم عادی که همیشه شاهد حضور ستارگان موفق، زیبا و بی عیب و نقص در صفحه تلویزیون بوده اند از اینکه اینگونه برنامه ها را فرصتی برای عرصه خود می بینند لذت می برند. دومین دلیل، که به نظر مهمتر می رسد، این است که مردم به دیدن آنچه پشت درهای بسته خانه ها می گذرد بسیار علاقمندند. این تنها به دلیل کنجکاوی درباره زندگی دیگران نیست بلکه در واقع افراد به دنبال صحه گذاشتن بر نوع رفتار خود هستند. به عبارت دیگر این گونه برنامه ها معیارهایی از زندگی روزمره در اختیار مخاطبان می گذارد تا توسط آن خود را محک بزنند. اگر از بعد جامعه شناسی به این قضیه نگاه کنیم این دست نمایشهای تلویزیونی به مخاطب حسی از عضویت در اجتماع می دهد. گئورگ زیمِل معتقد است که افراد با عضویت در گروههای مختلف اجتماعیست که برای خود هویت قائل می شوند و برای همین منظور همواره به دنبال یافتن معیارهایی برای تمایز پذیری خود و هم گروهانشان از دیگران هستند. این دست برنامه های تلویزیونی هم با ارائه نمونه های مختلف زندگیهای واقعی مردم عادی منبع موفقی برای معیارهای روزمره مردم هستند و به نوعی افراد اجتماع را در ارتباط مستقیم و بی واسطه با یکدیگر قرار می دهند
نمونه دیگری از انواع بسیار پرمخاطب برنامه های واقع نما برنامه ایست با نام "برادر بزرگتر"** که در بسیاری از کشورهای دنیا با سبکهای مختلف تهیه و پخش می شود. نام این برنامه از رمان "هزار و نهصد و هشتاد و چهار" نوشته جورج ا ُروِل گرفته شده که در آن " برادربزرگتر" دانای کل هست، کسی که همه چیز را به خوبی میشناسد و صلاحیت نظر دادن درباره همه امور را داراست. در این برنامه تلویزیونی هم گروهی چندنفره از مردم عادی برای مدتی چندماهه در مکانی مشخص با هم زندگی می کنند و رفتار آنها در طی این مدت تحت شرایط و گاه مسابقات مختلف مورد بررسی و انتقاد دانای کل قرار می گیرد و با نظر او هر هفته یک نفر از گروه حذف می شود و کسی که تا انتهای زمان تعیین شده برای این برنامه حذف نشود برنده اعلام می شود. داخل محل قرنطینه شرکت کنندگان دوربینهایی نصب شده که تمام رفتار و واکنشهای آنان را ضبط می کند و هر شب قسمتی از آن به همراه بررسیهای دانای کل پخش می شود
*Reality Shows
**Big Brother

No comments: